Doğan ŞAHİN makaleleri

Site üzerinden duyurusu yapılan burs başvurularının değerlendirmesi sona ermiştir. Burs verilmesine karar verilen 11 kişiye evraklarını iletmesi için e-posta gönderilmiştir. Bugüne kadar e-posta gönderilmeyen kişiler […]

Bursa sadece devlet üniversitelerinde okuyan, tıp, diş hekimliği, psikoloji, pdr ve sosyal hizmetler bölümü öğrencileri başvurabilecektir.

2023-2024 öğretim yılında ek destekler olmazsa 10 kişiye, destek veren yardımseverler çıkarsa da daha çok kişiye aylık 4000 TL burs vereceğim.
Burs başvuruları 1-10 Eylül arasında, bu sitede yayınlanacak formu doldurmak biçiminde yapılacaktır.

Burs başvuruları değerlendirmesi bitmiş olup, burs vereceğim 11 kişiye bursa kabul edildiklerine dair mektup yollanmıştır. Geriye kalan her öğrenci de burs almayı hak ediyor ancak […]

GİRİŞ Ego, psikanalitik kurama göre ruhsal aygıtın id ve süperego ile beraber üç ana yapısal elemanından biridir.  Bu terimi ruhsal aygıtın yapısal bir elemanı olarak […]

Bir önceki yazımda pandemi gibi herkesi etkileyecek felaketlerin, dayanışma duygusunu harekete geçirdiğini ve bu ortak “düşmana” karşı mücadeleyi örgütleyecek olanların da bu dayanışma duygusunu, büyük bir uzlaşmaya ve kapsamaya çevirerek insanların etrafında toplandığı bir odak oluşturarak siyasi bir avantaj elde edebileceğini yazmıştım. İktidar bunu yapabilmek için her türlü olanağa sahip olduğu halde kapsama ve kucaklama yerine kutuplaşmayı artırmayı ve diğer grup ve insanları dışlamayı tercih etti.

Herkesi etkileyecek bir felaket, ortak bir düşman, olası kurbanlar arasında dayanışma ve birlikte hareket etme eğilimini güçlendirir. Dolayısıyla bu salgın da benzer bir eğilim yaratacağından ortaya çıkarılacak dayanışma ve yardımlaşma ülkedeki kutuplaşmanın sona ermesi ve kimliklere dayalı ayrışmanın son bulması için büyük bir fırsat olabilirdi.

Emekli olup tiyatro eğitimi almaya başladığımda terapist eğitimi ile oyuncu eğitimi arasında benzerlikler olduğunu fark ettim. Her ikisinin de bir karakterin nasıl düşündüğünü, nasıl hissettiğini doğru anlaması gerekiyor. Birinin hastası ile diğerininse canlandıracağı karakterle çok iyi empati kurması ve hatta bana kalırsa özdeşim yapması gerekiyor. Tam olarak O nasıl hissediyorsa öyle hissetmesi, O nasıl düşünüyorsa öyle düşünmesi, hayata bir süreliğine onun gözlerinden bakması gerekiyor. Terapist bunu görece kısa sürelerle yapıp sonrasında gözlemci egosunu devreye sokarken oyuncunun daha uzun süre karakteri ile özdeşim içinde kalması gerekiyor. Acaba terapistin ve oyuncunun empati ve özdeşim kurma becerisi nasıl artırılabilir?

Sürekli ve şiddetli bir aldatılma korkusu içinde olan herkesin aldatılmak istediğini söyleyemem ama bu korku içinde olan insanların bir bölümü bunun farkında olmasalar da aslında aldatılmak isterler.
.
On yıl kadar önce bir meslektaşıma erkeklerle ilişkilerinde her seferinde aldatıldığı yakınması ile başvuran bir hastası için süpervizyon vermiştim.

Son günlerde hepimizin gündemini meşgul eden Covid-19 salgını bir paradigma kayması yarattı ve pek çok soruyu beraberinde getirdi. Bu salgın vesilesiyle sınırların ve sınıfların doğa nezdinde pek hükmü olmadığını gördük. Çin’de bir kişide ortaya çıkan bir hastalık 3 ay sonra Amerika’da 500 bin kişiye bulaştı.

Birçoğumuz kitap okumak istiyorum, yeni bir dil öğrenmek istiyorum ama zaman bulamıyorum deyip durmuşuzdur. Evde geçirdiğimiz şu günleri daha önce yapmak istediğimiz ama yapamadığımız birçok şeyi yapmak için kullanabiliriz.

Psikiyatrik bozukluklarla cinsel yaşam arasındaki ilişkilere gösterilen ilgi, psikanalitik kuramın ağırlığını yitirmesiyle azalma göstermiş ancak son yıllarda yapılan ampirik çalışmalar sayesinde yeniden ilgi odağı olmaya başlamıştır. Psikiyatri hastalarının cinsel yaşamlarına yeniden ilgi gösterilmesindeki önemli etkenlerden biri de hasta hakları alanında görülen gelişmeler, özellikle hastaların cinsel haklarına gösterilen ilgi olmuştur.

Özellikle okuma alışkanlığı olmayan ülkemizde kitle iletişim araçları arasında televizyonun çok ayrı bir yeri vardır. Ülkemiz son yıllara kadar televizyon seyretme oranında ABD’den sonra ikinci iken, son iki yıldır, dünyada en çok televizyon seyredilen ülke ünvanını kazanmıştır.

Psikanalitik teori cinsel işlev bozukluklarına kritik çocukluk yaşantılarından köken alan bilinçsiz çatışmaların yol açtığını söyler. Diğer yandan psikopatolojiye sistemik yaklaşan teorsiyenler, cinsel yetersizliğin köklerini cinsel yönden yaralayıcı bir ortam yaratmaları nedeniyle çiftler arasında gelişen patolojik etkileşime bağlarlar.

Başka hiçbir psikiyatrik tanı borderline kişilik bozukluğu kadar etiketlenmeye, ön yargıya, yargılanmaya, alaya, aşağılanmaya ve hatta öfke ve nefrete maruz kalmamıştır. Ruh sağlığı çalışanlarının en az bilgiyle en fazla olumsuz yargıya sahip oldukları tanı borderline kişilik bozukluğudur. Borderline kişilik bozukluğu, bilgi azlığının nasıl klişelere, mitlere ve ön yargılara neden olabileceğinin en somut örneklerinden biridir. Ancak borderline’lar hakkındaki etiketlemelerin ve karalamaların sadece bilgisizlikten kaynaklandığını söylemiyorum.

Hariri, insanın bir uygarlık yaratmasında en büyük etkenin dedikodu yapabilmesi olduğunu söyler. Freud’a göre ise bir uygarlık kurabilmiş olmamız dürtülerimizi bastırabilme ve erteleyebilme yeteneğimize bağlıdır. Bu iki önerme arasında nasıl bir bağlantı olabilir? Dürtü denetimi dedikoduya o da uygarlığa yol açıyor olmasın? Aslında ikisi arasındaki bağlantı ya da dedikodunun dinamikleri bu kadar basit değil ama bu çıkarım da hepten şaka değil.
Dedikodu aslında birkaç şeyin ortak adı. İçinde farklı tipte dedikodular var, farklı dedikodular olduğu için de farklı dinamikler söz konusu.

Kişilik bozukluklarında sıklıkla kimlik sorunlarına da rastlanır. Bu yazıda kimlik sorunları ön planda olan kişilik bozukluklarını ele alarak, kimlik ve kişilik arasındaki ilişkilere değinmiş olacağım.

TDK sözlüğü kibri “Kendini beğenme, başkalarından üstün tutma, büyüklenme, benlik, gurur” diye tanımlamış. Oysa kibrin bundan başka bir anlamı daha var: Soğuk bir küçümseme. Burada kişi başkalarıyla arasına mesafe koyarak, adeta bir ulaşılmazlık zırhına bürünmek suretiyle olası incinmelerden kendini korumaya çalışır. Başkalarını önemsemediğinde onların eleştiri ya da olumsuz yargılarından da kendini muaf sayar.

Bu sorunun tek bir yanıtı yok. Birazdan okuyacağınız gibi çok farklı nedenler söz konusu olabilir.

Çok farklı nedenlerden kaynaklansa da eşinizin cinsel ilgi ve isteği azsa ilk önce güzel ve yeterli süre sevişip sevişmediğinizi gözden geçirin.

İnsanda cinsel davranış sadece üreme amacına hizmet etmemektedir. İnsanda cinsellik üreme yanında sosyal ve duygusal bağlar kurma ve bunları sürdürme amaçlarına da hizmet eder. Ayrıca uygarlığın ve kültürün şekillenmesinde ve kimi kurumların oluşmasında etkileri olur.Diğer türlerden farklı olarak insan cinsel davranışı çok büyük farklılıklar gösterir ve kişinin özgün kişisel tarihi tarafından belirlenir.
İnsanın cinsel yaşamını belirleyen önemli etkenler, bağlanma biçimleri, psikoseksüel gelişim dönemleri boyunca oluşan fiksasyonlar, cinsel rollerin öğrenilmesi ve kültürel etkenlerdir.

Bu kavram ilk kez 1920 yılında psikiyatr Edward J. Kempf tarafından kullanılmıştır. Kempf’e göre eşcinsel paniği yaşayan hastaların çoğu, genellikle kendi cinsinden insanlarla uzun süre aynı ortamda vakit geçirmek zorunda kalmış kimselerdi.

Şiddet ve cinsel davranışın bir arada görüldüğü eylemlerde temel motivasyonun cinsel doyum mu yoksa şiddet mi olduğu tartışmalı bir konudur. Bazı yazarlar, tecavüz ve diğer cinsel saldırıların ardındaki temel motivasyonun cinsel arzu olduğunu söylerken bazı yazarlar bu eylemlerde saldırganlığın daha belirleyici olduğunu ileri sürmektedir. Sanırım bu tartışma tüm cinsel saldırıları aynı şekilde açıklama çabasından kaynaklanmaktadır. Oysa tüm cinsel saldırılar aynı motivasyonla yapılmayabilir. Aynı eylem çok farklı saiklerle ortaya çıkabilir, farklı amaçlara hizmet edebilir ve farklı doyumlar sağlayabilir. Bazı cinsel saldırılarda temel motivasyon cinsel doyumken bazılarında agresyon olabilir.

20 yıl önce bu yakınmayla başvuran bir hastam olmuştu. Kendisini bir buçuk yıla yakın bir süre izledim. Aşağıda onun (kimlik bilgileri tanınmasını engelleyecek ölçüde değiştirilmiş) hikâyesinin bir özetini okuyacaksınız.

Popüler psikoloji bize affetmenin ruh sağlığımız için yararlı olduğunu vaaz eder. Bize ne vaaz edilir, ne önerilirse önerilsin, ruhsal yapımızda çeşitli etkenler arasında aralıksız devam eden dinamik etkileşimler ve çatışmalar sonunda, en ekonomik olan ne ise o gerçekleşir. Hangi davranış daha az anksiyete yaratacaksa o olur. Dışarıdan bakan bir gözlemciye, saçma, yararsız hatta eylemi yapan için zararlı gibi görünen bir olay, aslında kişinin kendi ruhsal gerçekliği içinde değerlendirildiğinde son derece mantıklı, hatta yararlıdır.

Yıllardır borderline (sınırda) kişilik örgütlenmesi gösteren hastalarla çalışırım. Çok hızlı sever, çok kolay nefret ederler. Sevgileri de nefretleri de çok şiddetli ve genellikle kısa süreli olur. Nefret ettikleri şeyi tekrar sevebilir, sevmeye başladıktan sonra da yeniden nefret edebilirler. Sonra gene sevebilirler ya da bir kere nefret ettiler mi bir daha dönüp bakmayabilirler. Daha bir hafta önce, hatta bir gün önce, ondan ayrılamayacağını, onsuz yapamayacağını ya da ne olursa olsun hep hayatında olmasını istediğini söylediği sevgilisinden ya da arkadaşından hiçbir sevgisi kalmamış gibi uzaklaşabilir ya da nefret edebilirler. Bu durumla yüzleştirdiğinizde ise eski duygularını yanlış tanımaya bağlı bir yanılgı olarak değerlendirirler ya da duygularının gerçek olmadığını anladıklarını söylerler.

Bu yazıyı yazmadan evvel birkaç arkadaşıma hayatlarında yaptıkları en önemli tercihin neye dair olduğunu sordum. Çoğu hayatını etkileyen en önemli tercihin evlenmek ya da ayrılmakla ilgili olduğunu söyledi. Neden biriyle evlenmenin ya da birinden ayrılmanın bu kadar önemli olduğuna, bunun bir tercih meselesi mi, kişisel tarihimizin ve dolayısıyla dinamiklerimizin belirlediği bir durum mu olduğuna dair bir yazı yazabileceğimi düşündüm.

Uzun yıllardır cinsel sorunların tedavisi ile ilgilenen bir profesyonel olarak, insanların cinsel yaşamlarını nasıl bozduklarına ilişkin gözlemlerimi şimdilik 16 maddede özetledim. Yeni yollar gözlemledikçe ilaveler yapacağım .

Bu yazıyı 13 yıl önce yazmışım. Bazı görüşlerim değişti. Ama yazıya dokunmadım. Ulusal psikiyatri kongresinde yapmış olduğum konuşmanın metnini aynen koyuyorum.

Bu dosyaya yalnızlığa dair bir kaç portre aktaracağım. Farklı, hatta bazen bir birine zıt yalnızlık biçimleri hakkında. Sonra da belki dinamikleri hakkında yazarım ya da öykülerin aslında söyleyeceğim şeyleri aktardığına inanırsam, öykülerle yetinirim.

Bu sorunun tek bir yanıtı yok. Çok farklı nedenlerle eşiniz ya da sevgiliniz sizinle sevişmek itemiyor olabilir. Bu konuyu daha iyi anlayabilmek için birçok soruya yanıt vermek gerekecek. Bu konuda en çok merak edilen soruları yanıtlamaya çalıştığım bu yazıyı bitirdiğinizde kendinizle veya eşinizle ilgili de bazı şeyler öğrenmiş olacağınızı umuyorum.

Elbette gene yarı şaka bir test! Yarısı şaka olduğu için çok ciddiye almayın derim, ama aynı zamanda yarısı şaka olmadığı için de fazla önemsemezlik yapmayın.

Bize ilk geldiklerinde sanırım 10-11 yaşındaydım, 60 yaşlarında bir adamdı, karısı ve çocukları vardı, çocukları bizim akranlarımızdı. Çok sessiz, sakin bir adamdı. Biz Arapgir’de otururduk ve bize çok köylü gelirdi, genellikle mahcup, çekingen insanlar olurdu ama bu adam bir başkaydı. Uzaklara, görmediğim bir yerlere bakıyordu.

Uzlaşarak insanlaşır ve olgunlaşırız. Başkaları ile yaptığımızı sandığımız uzlaşma ve kavgaları aslında kendi parçalarımızla ve ebeveyn temsillerimizle yaparız. Şeytan da, dost da, düşman da kendi içimizdedir. Hayatın önemli dönemeçlerinde yaptığımız veya yapamadığımız uzlaşmalar geleceğimizi ve kaderimiz belirler. Öyle ki bir insanı uzlaşmaları ile tanımlayabilir ve biraz abartarak şöyle diyebiliriz: İnsan yaptığı uzlaşmalardan ibarettir.

Geçen yıl orgazm olan kadınlarla, orgazm olamayan kadınları karşılaştırdığımız bir araştırma yaptık. Uzm. Psikolog Sibel Dinç’in yüksek lisans tezi olarak gerçekleştirdiği bu araştırmaya göre, anneleriyle bağımlı ilişkileri olan kadınlar orgazm olmakta sorun yaşıyorlardı. Orgazm olamayan kadınlar annelerine daha yakın oturuyorlar ve gün içinde anneleriyle daha fazla konuşuyorlardı. Yani bir kadın annesine ne kadar sık danışıyor veya annesi ona ne kadar çok karışıyorsa o kadar zor orgazm oluyordu.

Mental aktivite, kendilik tasarımının yapısal bütünlüğünü, zamandaki sürekliliğini ve olumlu duygusal renklenmesini ayakta tutmaya yönelik olduğu ölçüde narsisistiktir1. Reich’da narsisizm fenomeninin özünde kendilik saygısını düzenlemeye yönelik olduğunu kaydetmiştir2.

Yalandan test, çünkü gerçek, bilimsel bir test değil, yani “mahsusçuktan”. Yalandan test, çünkü testin maddeleri inandığımız yalanlardan, “gerçek yalanlardan” oluşuyor.